وزارت امور خارجه ترکیه، روز سهشنبه اعلام کرد که نشست صلح استانبول بار دیگر به تعویق افتاده است و احتمالا پس از عید فطر برگزار میشود. داود چاوشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه، در مصاحبهای با رسانه «هابر تورک» گفته است که به دلیل تاخیر در برخی مقدمهچینیها، نشست صلح استانبول تا زمانی پس از عید فطر، عقب افتاده است.
قرار بود که این نشست تا سه روز دیگر در شهر استانبول برگزار شود. وزیر خارجه ترکیه، بعدا در توییتی هم نوشت که ما با کشورهای امریکا، قطر و سازمان ملل متحد در این رابطه گفتوگو کردیم و قرار بر این شد تا نشست استانبول بعد از عید فطر برگزار شود.
تعویق زمان برگزاری نشست استانبول، دقیقا زمانی رخ میدهد که دولت افغانستان، تمامی تمهیدات لازم را برای حضور در این نشست را مهیا کرده است. شورای عالی مصالحه ملی هم روز گذشته اعلام کرد که دولت افغانستان، فهرست نهایی اعضای شرکتکننده در نشست استانبول را تکمیل کرده است. به گفته مقامها در شورای عالی مصالحه، قرار است یک هیئت ۱۵ تا ۱۷ نفره از حوزه جمهوریت در این نشست حضور داشته باشند و یک تیم ۱۷ نفره فنی و تکنیکی هم این هیئت را همراهی کند.
هرچند برگزارکنندگان نشست استانبول هنوز به صورت قطعی دلیل تاخیر در برگزاری نشست استانبول را اعلام نکردهاند اما گزارشهای متعددی وجود دارد که طالبان بار دیگر از حضور در نشست استانبول سر باز زدهاند. مقامهای مسئول دولت افغانستان به رسانهها گفتهاند که طالبان حاضر نشدند ۲۴ آوریل، در نشست استانبول حاضر شوند و سازمان دهندگان نشست شامل ترکیه، قطر، امریکا و سازمان ملل متحد، ناگزیر شدند نشست استانبول را به تعویق بیندازند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این که طالبان حاضر نیستند نه در ۱۶ آوریل و نه در ۲۴ آوریل در نشست استانبول حاضر شوند، از قبل هم قابل پیشبینی بود. هرچند گروه طالبان قبل از این، دلیل حضورنیافتن خود را نقض توافق صلح میان این گروه و دولت امریکا میدانست اما واقعیت این است که طالبان هیچ سناریوی دیگری برای نشست استانبول ندارند و اصلا برای مذاکرات در هر سطح و هرکجا، آماده نیستند.
چند روز پیش، طالبان اعلام کردند که هیئتی را برای مشاوره با رهبر این گروه، به پاکستان فرستادهاند اما واقعیت این است که هیئت اعزامی برای گفتوگو و مشاوره با مقامهای اطلاعاتی و ارتش پاکستان، به این کشور رفتهاند.
پاکستان در حال حاضر بر سر دوراهی مانده است؛ از یک سو گروه طالبان به عنوان نیروی نیابتی این کشور در داخل خاک افغانستان مطرح است و پاکستان سالهای متمادی از این نیروها حمایت کرده است. از سوی دیگر قدرت گرفتن دوباره طالبان در افغانستان میتواند برای کشور پاکستان بدترین تبعات را به همراه داشته باشد. به همین دلیل، وقتکشیهای پاکستان در روند صلح افغانستان بیشتر به امید پیدا کردن یک راهحل سوم در این رابطه است.
پاکستان دوست دارد طالبان جوری به عرصه قدرت وارد شوند که نه تمام قدرت را در دست گیرند و نه کاملا در بدنه نظام فعلی حل شوند. به همین دلیل، تلاش پاکستان بر این است که با دولت افغانستان یک حکومت مشارکتی به صورت برابر ایجاد کند؛ به صورتی که طالبان بتوانند قدرت نظامی خود را نیز به هر نحو ممکن حفظ کنند.
اما این راهبرد، به دلیل مخالفت دولت افغانستان قابل اجرا نیست.
دولت افغانستان تاکید دارد که تنها از طریق مشروع حاضر است که قدرت را به جریان بعدی بسپارد. رئیسجمهور غنی چندی پیش طرح سه مرحلهای خود برای آینده این کشور را ارائه داد؛ بر اساس این طرح، در دوران حکومت صلح، آقای غنی و تیم او و گروه طالبان مشترکا در قدرت خواهند بود تا زمینه انتخابات فراهم شود. در انتخابات نیز آقای غنی و تیمش شرکت نخواهند کرد و رئیسجمهور، قدرت را به دولت مشروع آینده خواهد سپرد. گروه طالبان این طرح را رد کرده اما هنوز نتوانسته است در این رابطه طرح جایگزینی ارائه دهد.
حالا توپ در زمین پاکستان است و این کشور باید در اسرع وقت طالبان را قانع کند تا به مذاکرات صلح بپیوندند؛ در غیر این صورت، شانس دستیابی به صلح در افغانستان، بسیار کم خواهد شد.